พอได้พูดถึง สงครามโลกครั้งที่ 1 แล้ว หนึ่งประเด็นที่คนเราเกิดสงสัยขึ้นมา ก่อนใดเลย คงจะไม่พ้นประเด็นที่ว่า สงครามนี้เกิดขึ้นได้ยังไง เพราะอะไร หรือเพราะใครกันนะ อย่างแน่นอน และเพื่อคลายข้อสงสัยนั้น วันนี้เราจะพาคุณมา
รู้ถึงสาเหตุและปัจจัยนั้นกัน
โดยปัจจัยที่ทำให้เกิดสงครามโลก นั้นมีมูลสำคัญดังนี้
เมื่อเกิดลัทธิชาตินิยม เริ่มจากที่แนวคิดชาตินิยมที่ได้เกิดขึ้นมา ในประเทศ ฝรั่งเศสและประเทศเยอรมนีนั้น เริ่มทำให้ความสัมพันธ์ ระหว่างประเทศที่มีต่อกันนั้นตึงเครียดขึ้น และจากการที่ฝรั่งเศส นั้นเคยพ่ายแพ้ให้กับประเทศ เยอรมนีในสงครามปี ค.ศ. 1870 – 1874 มีความต้องการที่จะแก้แค้นและ ต้องการแย่งชิงแคว้นอัลซาซ – ลอแรน อันเป็นแหล่งอุตสาหกรรมที่สำคัญต่อ เยอรมนียึดคืนกลับมา ชาวเซอร์เบียได้พยายามรวบรวมชนเผ่าสลาฟที่อยู่ในคาบสมุทรบอลข่านมาเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน รัสเซียที่ซึ่งต้องการความช่วยเหลือจากพวกสลาฟที่อยู่ใน คาบสมุทรบอลขานนั้น จึงเล็งเห็นเป็นโอกาสอันดี ที่จะขยายอิทธิพลและอำนาจ เข้าไปยังคาบสมุทรบอลขาน ลัทธิชาตินิยมของกลุ่มสลาฟจึงก่อผลกระทบเป็น ภัยต่อความมั่นคงของจักรวรรดิออสเตรีย – ฮังการี
ลัทธิจักรวรรดินิยม ได้ขยายอำนาจและแย่งชิงเขตแดนโดยประเทศมหาอำนาจ เพื่อเข้าควบคุมคาบสมุทรบอลขานและทางตะวันออกกลาง รวมไปถึงแอฟริกา เหนือ จนทำให้เกิดข้อพิพาทขึ้นระหว่างประเทศที่ตึงเครียดดังกล่าว จึงได้พัฒนา ไปสู่การเกิดสงครามครั้ง
ลัทธินิยมทหาร ของประเทศต่าง ๆ ในยุโรปเริ่มสะสมอาวุธและแสดง กำลังทางทหารด้วยการเพิ่มจำนวนงบในการป้องกันประเทศ และปลับเวลาด้วยการขยายรับราชการทหารให้มีเวลาที่นานขึ้น ในการแข่งขันเสริมสร้างกองทัพบกให้แข็งแกร่งระหว่างประเทศเยอรมนีกับประเทศฝรั่งเศส และการแข่งขันกันสั่งสมอาวุธทางทะเลของระหว่างประเทศ อังกฤษกับประเทศเยอรมนี นั้นทำให้ประเทศอังกฤษที่ซึ่งเป็นประเทศมหา-อำนาจทางทะเลเกิด ความไม่พอใจขึ้น ทำให้บรรยากาศเกิดความหวาดระแวง และความไม่ไว้ใจกัน เริ่มก่อตัวขึ้นในครั้งนั้น
ระบบพันธมิตรฝั่งยุโรป ในการที่ยุโรปนั้นได้แบ่งออกเป็น 2 ค่าย คือกลุ่ม Triple Alliance ที่ซึ่งประกอบไปด้วย เยอรมนี, อิตาลี และออสเตรีย-ฮังการี และกลุ่ม Triple Entente ที่ซึ่งประกอบด้วย ฝรั่งเศส อังกฤษ และรัสเซียนั้น ทำให้กลุ่มประเทศของทั้งสองค่ายต่างต้องเผชิญหน้ากันในวิกฤติการณ์ต่าง ๆ และต่างก็สนับสนุนกลุ่มของตนเองด้วย ทำให้การเจรจาแก้ไขปัญหาและการที่จะประนีประนอมระหว่างกันนั้น เป็นไปได้ ยากที่จะเกิดขึ้นไปอีก เพราะแต่ละกลุ่มก็ต่างปฏิเสธที่จะยอมโอนอ่อนให้ฝ่ายตรง ข้าม เนื่องจากเกรงว่าตนเองนั้นจะดูเป็นการเสียศักดิ์ศรีนั้นเอง
สุดท้ายแล้วเมื่อไม่ได้รับการอ่อนข้อให้กันเรื่อย ๆปัญหาทุกอย่างจึงรุนแรงยิ่งขึ้น จึงเป็นเหตุทำให้เกิด สงครามโลกครั้งที่ 1 ขึ้นมา อย่างที่เราทราบกันดีนั่นแล้ว โดยได้สร้างความพินาศและหายนะครั้งใหญ่หลวงให้แก่ประเทศกลุ่มคู่สงครามทั้ง 2 ฝ่าย เป็นอย่างมาก จนเป็นประวัติศาสตร์โลกที่น่าเศร้าและยากจะลืมเลือน
อ่านบทความ เปิดประวัติสงครามฝรั่งเศส – สยาม ร.ศ. 112 (Franco-Siamese War) ที่ไม่เคยมีใครรู้มาก่อน
อ้างอิง
